Βρεφικοί κολικοί

Γράφει o Νίκος Καρανταγλής Παιδίατρος Επιστημονικός Συνεργάτης Γ’ Παιδιατρικής Κλινικής Α. Π. Θ.

Σχεδόν όλα τα βρέφη περνούν μια περίοδο ανησυχίας. Οταν όμως το κλάμα διαρκεί για περισσότερες από 3 ώρες τη μέρα και δεν οφείλεται σε ασθένεια (όπως για παράδειγμα μια λοίμωξη ή κάποια κήλη), η κατάσταση αυτή περιγράφεται ως κολικοί. Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται σε όλα σχεδόν τα βρέφη. Αυτό που διαφέρει όμως είναι η έντασή του.

Αίτια

Οι κολικοί συνήθως εμφανίζονται προς το τέλος της μέρας, όταν το μωρό σας είναι πλέον σε τέτοια ηλικία που έχει αρχίσει να μη σας αφήνει να κοιμηθείτε σχεδόν καθόλου. Το μωρό δεν είναι πια το ήρεμο, ήσυχο πλάσμα της φύσης και αρχίζει να ουρλιάζει κάθε απόγευμα. Δεν είναι περίεργο που οι γονείς απελπίζονται και νιώθουν απογοήτευση. Το βρέφος με κολικούς τείνει να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο σε ερεθίσματα. Μερικά βρέφη ενοχλούνται κυρίως από αέρια στο έντερό τους, άλλα κλαίνε από την πείνα, άλλα επειδή σιτίστηκαν περισσότερο απ’ όσο έπρεπε. Κάποια θηλάζοντα βρέφη παρουσιάζουν δυσανεξία σε τροφές που καταναλώνει η μητέρα, ενώ άλλα που τρέφονται με ξένο γάλα, παρουσιάζουν δυσανεξία στις πρωτεΪνες του.

Φόβος, ενθουσιασμός ή απελπισία μπορούν να προκαλέσουν ανησυχία και κοιλιακό άλγος στο βρέφος. Οταν οι άνθρωποι γύρω στο περιβάλλον του είναι ανήσυχοι, αγχωμένοι ή λυπημένοι το μωρό κλαίει περισσότερο με αποτέλεσμα να κάνει τους γονείς του ακόμα πιο ανήσυχους και λυπημένους κι έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος.

Το 20% περίπου των βρεφών κλαίει αρκετά ώστε να μπορούμε να θέσουμε τη διάγνωση των κολικών. Η ηλικία ποικίλει, αλλά οι κολικοί μπορούν να ξεκινήσουν από τις 3 εβδομάδες και φτάνουν στην κορύφωσή τους στις 4-6 εβδομάδες.

Οι κολικοί δεν κρατάνε για πάντα! Μετά την ηλικία των 6 εβδομάδων αργά αλλά σταθερά αρχίζουν να υποχωρούν και σε γενικά περνάνε στις 12 εβδομάδες. Αν οι κολικοί παραμένουν έντονοι μετά τις 12 εβδομάδες, είναι σημαντικό να σκεφτούμε άλλες διαγνώσεις, όπως για παράδειγμα γαστροϊσοφαγική παλινδρόμηση.

Συμπτώματα

Οι κολικοί συχνά, αλλά όχι πάντα, ξεκινούν την ίδια ώρα της ημέρας. Για τα περισσότερα βρέφη η ώρα αυτή είναι αργά το απόγευμα. Το επεισόδιο συχνά ξεκινά αιφνίδια. Τα πόδια μαζεύονται ,η κοιλιά μπορεί να είναι διατεταμένη και τα χέρια σφιγμένα. Το επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει από λεπτά μέχρι ώρες. Συχνά υποχωρεί όταν το μωρό εξαντληθεί ή κάνει κένωση ή αεριστεί. Παρά τον προφανή κοιλιακό πόνο, τα βρέφη με κολικούς τρώνε καλά και κερδίζουν βάρος κανονικά.

Η διάγνωση των κολικών συνήθως γίνεται από την περιγραφή των γονιών για το κλάμα του μωρού. Πρέπει να ακολουθήσει όμως μια προσεκτική εξέταση του βρέφους για να αποκλειστούν η κήλες, ο εγκολεασμός και άλλες καταστάσεις. Αν η διάγνωση δεν είναι σίγουρη, ενδέχεται να χρειαστούν επιπλέον εξετάσεις.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση ενός βρέφους με κολικούς είναι πρωταρχικά ζήτημα προσεκτικής παρατήρησης και “πειραματισμού”. Το καλύτερο είναι να μπορέσετε να βρείτε και να περιορίσετε την αιτία  των κολικών. Αν δεν το καταφέρετε, μάθετε με ποιους τρόπους το μωρό σας ηρεμεί καλύτερα.

Πιθανοί παράγοντες που πυροδοτούν τους κολικούς

Τροφές: Αν τομωρό σας θηλάζει, αποφύγετε ερεθιστικές τροφές και ουσίες όπως σοκολάτα ή καφεΐνη. Προσπαθείστε να περιορίσετε από  τη διατροφή σας τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τους ξηρούς καρπούς για μερικές εβδομάδες, καθώς μπορούν να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις στο βρέφος. Και άλλες τροφές μπορούν επίσης να κάνουν το μωρό ευερέθιστο.

Ξένο γάλα: Η αλλαγή γαλάτων ΔΕΝ βοηθά τα περισσότερα βρέφη.

Φάρμακα: Μερικά φάρμακα που λαμβάνει η μητέρα, μπορεί να προκαλέσουν ανησυχία στο βρέφος.

Τεχνική σίτισης: Αν το μωρό αδειάζει το μπιμπερό του σε λιγότερο από 20 λεπτά, η οπή της θηλής ίσως είναι μεγάλη. Αποφύγετε να το σιτίζετε πολύ γρήγορα ή περισσότερο απ’ ότι χρειάζεται. Συχνά διαβάζουμε ότι  το μπρόκολο, το λάχανο, τα φασόλια και άλλες τροφές που παράγουν αέρια, πρέπει να αποφεύγονται από μητέρες που θηλάζουν, αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα σχετικά.

Οδηγίες για να βοηθήσετε το μωρό σας

  • Τα διαφορετικά βρέφη ανακουφίζονται με διαφορετικά μέτρα. Μερικά προτιμούν να είναι τυλιγμένα σε μια ζεστή κουβέρτα, ενώ άλλα προτιμούν να είναι ελεύθερα. Δοκιμάστε πολλά και διαφορα πράγματα και δώστε προσοχή σε ότι φαίνεται να βοηθά, έστω και λίγο.
  • Το αγκάλιασμα του μωρού είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέτρα. Οση περισσότερη ώρα είναι σε μια αγκαλιά (ακόμη και τις ώρες που δεν είναι ανήσυχο) τόσο λιγότερο ανήσυχο θα είναι το απόγευμα. Αυτό δεν πρόειται να κακομάθει το παιδί σας.
  • Καθώς το βρέφος κλαίει, καταπίνει περισσότερο αέρα, δημιουργεί περισσότερα αέρια και άρα κοιλιακό πόνο και κλάμα. Αυτός ο φαύλος κύκλος είναι δύσκολο να σπάσει. Ενα απαλό λίκνισμαμπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικό και φαίνεται να βοηθά να φύγουν τα αέρια του. Οταν κουραστείτε, μπορείτε να χρησιμοποιείστε ένα ριλάξ με μηχανισμό ταλάντωσης, εφόσον το μωρό σας είναι μεγαλύτερο των 3 εβδομάδων και γερό.
  • Το νανούρισμα μπορεί να είναι πολύ κατευναστικό. Δεν είναι αλλωστε τυχαίο πως όλοι οι πολιτισμοί έχουν νανουρίσματα…
  • Το κράτημα του παιδιού σε όρθια θεση μπορεί να βοηθήσει στην αποβολή αερίων
  • Μια ζεστή πετσέτα ή μια θερμοφόρα στην κοιλιά μπορεί να βοηθήσει, όπως και ήπια πίεση στην κοιλιά του βρέφους
  • Μερικά μωρά είναι ήρεμα μόνο όταν ρουφάνε κάτι. Σε αυτά η πιπίλα μπορεί να κάνει θαύματα!
  • Μερικά μωρά ηρεμούν όταν βρίσκονται στο αυτοκίνητο. Αλλα πάλι προτιμούν το θόρυβο που κάνει η ηλεκτρική σκούπα ή το πλυντήριο ρόυχων/πιάτων.
  • Κάντε διαλείματα! Ο καθένας από τους γονείς μπορεί να αναλάβει βάρδια και να ξεκουράσει τον άλλο. Ο προσωπικός σας χρόνος ηρεμίας και ξεκούρασης είναι πολύ σημαντικός καθώς έτσι θα μπορέσετε να περάσετε πιο ποιοτικό χρόνο με το μωρό σας αμέσως μετά.

Πρόγνωση

Οι κολικοί αποτελούν μια καλοήθη κατάσταση την οποία το βράφος ξεπερνά στην ηλικία των 3-4 μηνών, ενώ επιπλοκές δεν υπάρχουν.

Θα επικοινωνήσετε με το γιατρό σας:

Αν ανησυχείτε. Το πιο σημαντικό είναι να μην θεωρήσετε σαν κολικό κάποια άλλη σοβαρή κατάσταση. Αν η συμπεριφορά του μωρού σας ή το κλάμα του αλλάξουν ξαφνικά ή αν το κλάμα συνοδεύεται από πυρετό, ορμητικό έμετο, διάρροια, κενώσεις με αίμα ή άλλη ασυνήθιστη συμπεριφορά ή σύμπτωμα ΚΑΛΕΣΤΕ ΑΜΕΣΩΣ το γιατρό.

Mη διστάσετε να ζητήσετε αμέσως βοήθεια αν αισθανθείτε ανήμποροι ή αν φοβηθείτε ότι μπορεί να κάνετε κακό στο μωρό σας.

Προφύλαξη

Αυτή η περίοδος ανησυχίας του βρέφους είναι πολύ πιθανό να συμβεί ότι κι αν κάνετε. Ωστόσο, η σωστή τεχνική σίτισης/θηλασμού, το σωστό ρέψιμο και η έγκαιρη εντόπιση πιθανών αλλεργιών σε τροφές του βρέφους ή της μητέρας, μπορούν να βοηθήσουν στην αποφυγή των κολικών.

Scroll to Top